Phong tục hái lộc đầu năm là một trong những nét đẹp truyền thống của dân tộc ta với ý nghĩa cầu mong cho một năm mới suôn sẻ, gia đình gặp nhiều may mắn, hạnh phúc. Vậy hái lộc đầu năm là gì? Cách hái lộc đầu năm đúng như thế nào? Cùng tham khảo bài viết dưới đây để có thêm nhiều thông tin hữu ích về phong tục hái lộc đầu năm của dân tộc ta nhé!
Hái lộc đầu năm là gì? Và diễn ra vào thời gian nào?
Hái lộc đầu năm thực chất là việc bẻ một vài cành, chồi cây để đặt vào trong nhà để trưng hoặc thờ để cầu mong những điều may mắn sẽ đến với gia đình. “Lộc” ở đây là những cành chồi của những loại cây xanh tươi có nhiều lá và nụ mầm phát triển quanh năm như cây đa, cây si…. ở nhiều vùng trung du, người ta còn chọn lá chè để hái lộc.
Thời gian hái lộc diễn ra vào ngày đầu tiên của năm mới theo lịch âm (Mùng 1 Tết Nguyên Đán). Ở nhiều nơi, khi vừa bước qua thời khắc giao thừa, người dân đã tranh thủ đi hái lộc. Đây là một tín ngưỡng, phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc, nó giúp con người sống lạc quan, có niềm tin vào một năm tươi sáng, hạnh phúc hơn.
Nguồn gốc và ý nghĩa của phong tục hái lộc đầu năm
Nguồn gốc của phong tục hái lộc đầu năm
Phong tục này đã có từ thời xa xưa, cụ thể là từ đời các vua Hùng. Theo truyền thuyết, vào một ngày đầu xuân nọ, Vua Hùng đã tập hợp các Lạc Hầu, Lạc Tướng, thần dân và các người con của mình lại để truyền dạy rằng: “Nay các con đã lớn, ta muốn các con đi dạy dân làm ăn và trấn cư các nơi.”
Quyết định này của vua cha làm các người con rất bất ngờ,buồn và quyến luyến vì họ không muốn rời xa gia đình của mình. Thấy vậy Hoàng Hậu bèn thưa: “Các con đều luyến mẹ, thương cha nên không muốn đi xa, thần thiếp nghĩ rằng Nhà vua nên làm lễ tế trời đất rồi sau đó hái các cành lộc chia cho các con. Các con ai nhận được cành lộc chỉ phương nào thì theo phương ấy mà đi.”
Thấy hợp lý nên nhà vua đã truyền cho mọi người về nhà nghỉ ngơi; sau đó chọn 1 ngày lành làm Lễ tế Trời – Đất tại đỉnh núi Nghĩa Lĩnh (thuộc tỉnh Phú Thọ hiện nay) để cầu thần linh phù hộ cho mưa thuận gió hòa, muôn dân no ấm. Chờ lúc sang canh, Vua và Hoàng hậu vào rừng hái lộc đầu xuân.
Sáng sớm hôm sau, khi mặt trời xuất hiện đằng Đông, Vua chia cho mỗi người con một cành lộc và căn dặn rằng:
“Non ở nhà, già đi ấp
Chẵn lên non, còn xuống biển”
Các con hãy mang những cành lộc này đi trấn giữ các phương, răn dạy dân cách làm ăn, kiếm sống. Nếu trên đường đi, gặp điều gì không may, các con hãy dùng những cành lộc còn đượm sương sớm này mà vẩy lên trời thì thú dữ, tà ma sẽ bỏ chạy không hại được các con.
Nghe lệnh vua cha, những người con quỳ lạy cha mẹ, nhận cành lộc chia nhau đi trấn giữ các miền và giúp muôn dân.
Và từ đó, trong dân gian đã dần hình thành nên phong tục hái lộc.
Nếu bạn không có thời gian để nghiên cứu phong tục hái lộc đầu năm. Bởi có quá nhiều công việc nhà cần giải quyết. Đặt ngay dịch vụ giúp việc theo giờ của bTaskee. Chỉ với 30s thao tác, có ngay công tác viên uy tin và chất lượng.
Tải app bTaskee ngay
Ý nghĩa của phong tục hái lộc đầu năm
Người xưa tin rằng trong dịp đầu năm mới, nếu đem 1 cành chồi lộc từ chùa, miếu, đền hay từ các cây xanh mọc trước ngõ để trưng ở trong nhà hoặc treo trước hiên sẽ có tác dụng đuổi tà ma, những điều xui xẻo và Thần, Phật sẽ ban phước lành, may mắn cho gia đình họ.
Ngoài ra, việc hái lộc còn mang ý nghĩa khuyên nhủ, răn dạy con người ta về đạo lý “Tay làm hàm nhai” “Có làm thì mới có ăn”. Tài lộc và những điều may mắn sẽ không tự nhiên đến với chúng ta, mà phải hành động, đấu tranh thì những điều hạnh phúc, thành công mới đến. Nếu cứ mãi làm biếng và ở yên trong nhà thì những điều xui rủi, thất bại sẽ đeo bám.
Cách hái lộc đầu năm đúng chuẩn giúp gia đình gặp nhiều may mắn
Vào đêm giao thừa hoặc mùng 1 Tết, bạn cùng gia đình có thể đến chùa, đền, miếu hoặc đơn giản là lựa chọn 1 cái cây xanh tươi, nhiều lá ở nhà mình để hái một vài cành lá non và trưng trong phòng khách, để trên bàn thờ hoặc treo trước hiên nhà.
Cành lộc có nhiều loại mang nhiều ý nghĩa cầu mong khác nhau. Ví dụ: cành hoa hải đường tượng trưng cho sự giàu sang phú quý; cành trứng gà dùng để cầu con cái hoặc sự sum vầy, đầy đủ của gia đình; cành phất lộc để cầu công danh, tài lộc cho gia chủ.
Và để hái lộc thì đầu tiên bạn phải chuẩn bị một tâm hồn thanh tịnh nhất. Việc ngắt chồi chỉ là hình thức, bạn chú ý không nên ngắt quá nhiều chồi hay bẻ những cành cây quá lớn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của cây.
Trên thực tế, phong tục hái lộc đầu xuân đang dần biến tướng và trở thành một vấn đề nóng trong xã hội. Ở nhiều nơi, tại lễ hái lộc, nhiều người tụ tập đu, trèo lên các tán cây cao để bẻ cành. Việc làm này không những gây phá hoại môi trường, mất mỹ quan đô thị mà còn làm xấu, biến tướng một nét đẹp truyền thống của dân tộc.
Cách chọn lộc để hái
Theo chuyên gia phong thủy Phạm Cương cho biết: “ Hái lộc đầu năm là một tục lệ đẹp của người Việt. Hái lộc hay rước lộc có nghĩa là gặt hái tài lộc, cũng có nghĩa là đem cành lộc non tươi vào nhà. Vì thế, hành động mang cành lá non vào nhà cũng như mang lộc vào nhà vậy”.
Tuy nhiên, cuộc sống hiện nay đang biến tướng, phong tục đang dần bị phá hoại bởi những người thiếu ý thức. Họ cứ nghĩ hái cành to, bự thậm chí là nhổ cây non sẽ rước nhiều lộc vào nhà nhiều hơn nhưng không xem xét hậu quả của nó. Khi bẻ, hái những cành to, bự sẽ làm cây chết, mất vẻ đẹp vốn có của nó. Ngoài ra điều này sẽ mang lại vận xui cho bản thân và gia đình.
Hái lộc đúng cách là lựa chọn những cành non, lá của cây ngoài công viên hoặc đền chùa ( những nơi có sinh khí tốt) sau đó cắm trong nhà hoặc trên bàn thờ tổ tiên.
Khi hái lộc, để tránh mang lại vận xui cho gia đình. Bạn nên lựa chọn những cành lá non không héo, có gai….
Tâm của người hái lộc
Hái lộc là hình thức. Hái lộc quan trọng ở cái tâm của người hái. Xin lộc với tâm hướng thiện, lòng vui vẻ lạc quan thì cành lá non có nhỏ đến đâu cũng mang trọn may mắn, niềm hạnh phúc cho bản thân và gia đình bạn.
Nói chung việc hái lộc là mong muốn mang lại sự may mắn cho gia đình. Lộc về nhà là do cái tâm của chúng ta. Vì thế mỗi người chúng ta cần phải thay đổi cách sống, cách nghĩ, làm đúng theo chuẩn mực của xã hội, ắc rằng may mắn sẽ đến bên bạn và gia đình.
Những lưu ý khi hái lộc đầu năm
Việc hái lộc cũng có nhiều cấm kỵ không chỉ là vì ý nghĩa tâm linh mà còn là để bảo vệ môi trường. Dưới đây là một số lưu ý khi hái lộc đầu năm:
- Lựa chọn kỹ cây để hái lộc, tránh lựa chọn những loại cây sắc nhọn hoặc có màu đen tối mang vào nhà vào những ngày đầu năm.
- Khoảng thời gian tốt nhất để hái lộc là sau thời khắc giao thừa hoặc mùng 1 Tết.
- Không nói những điều xui xẻo, mặc đồ màu tối, cãi vã, tranh giành trong lúc hái lộc
- Chỉ hái chồi để tượng trưng, tránh ngắt quá nhiều chồi gây ảnh hưởng đến cây. Ngoài ra, bạn có thể mua một vài cây mía, cành lộc vàng hoặc cành hoa ở chùa, miếu về nhà trưng. Đây cũng là một hình thức hái lộc vừa để tăng thêm thẩm mỹ cho ngôi nhà vừa để bảo vệ môi trường.
Hi vọng qua những chia sẻ từ bài viết này sẽ giúp bạn có thể có thêm kiến thức về phong tục hái lộc đầu năm. bTaskee chúc bạn có một mùa Tết bình an và hạnh phúc. Và chúng ta hãy cùng nhau gìn giữ và phát triển những truyền thống, nét đẹp văn hóa của dân tộc bạn nhé!
Tham khảo thêm các bài viết liên quan:
- Hướng Dẫn Lễ Cúng Ông Công Ông Táo Đầy Đủ Nhất Năm 2022
- Giao Thừa Là Gì? Truyền Thống Đêm Giao Thừa Của Người Việt Nam Có Gì Đặc Biệt?
Nguồn ảnh: Google hình ảnh
